Bliżej do realizacji Wiślanej Trasie Rowerowej, jednemu ze sztandarowych projektów Polskiej Agencji Rozwoju Turystyki.

Projekt pn. Wiślana Trasa Rowerowa zakłada zbudowanie markowego produktu turystycznego wykorzystującego walory turystyczne królowej polskich rzek. W założeniu twórców, wytyczony szlak rowerowy umożliwi miłośnikom dwóch kółek bezpieczną podróż, pozwoli też na podziwianie z wysokości rowerowego siodełka atrakcji regionów, przez które biegnie trasa. Jej długość z południa na północ Polski wyniesie w przyszłości ponad tysiąc kilometrów.

Weźmie początek w gminie Wisła w Beskidzie Śląskim u źródeł rzeki i poprowadzi do jej ujścia do Bałtyku. Autorzy projektu wytyczyli szlak przez tereny województw śląskiego, małopolskiego, podkarpackiego, świętokrzyskiego, lubelskiego, mazowieckiego, kujawsko-pomorskiego i pomorskiego. Na początek idea nabrała realnych kształtów na terenie województwa śląskiego, co ma uzasadnienie. To właśnie na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego PART opracowała w 2006 roku audyt turystyczny i strategię WTR, a także przygotowała jej system identyfikacji wizualnej. Trasa została wytyczona i oznakowana.  Kolejne samorządy podejmowały co prawda próby realizacji projektu na swoim terenie, ale nie na taką skalę, aby WTR mógł stać się produktem ogólnopolskim.

Projekt się rozwija, choć inwestycje w lesie

Pomysł na stworzenie najdłuższego w Polsce, profesjonalnego szlaku rowerowego narodził się wiele lat temu, a jego największym orędownikiem była, i pozostaje nadal, pochodząca z Bielska-Białej Grażyna Staniszewska, była posłanka, europosłanka i senator, zapalona miłośniczka jazdy na rowerze. Mimo braku działań inwestycyjnych, projekt cały czas się rozwijał. Grażyna Staniszewska wraz z Beskidzkim Towarzystwem Cyklistów oraz Towarzystwem „Cyklista” z Przecieszyna organizowała kolejne rajdy rowerowe, których trasa prowadziła od źródeł Wisły do ujścia w Bałtyku. Imprezy  promowały aktywny wypoczynek i  jednocześnie samą ideę szlaku zachęcając do współpracy lokalne samorządy i organizacje. Celowi temu dedykowana była również przygotowana w 2008 roku w dziewięciu miastach położonych nad Wisłą, a także w Bielsku-Białej, plenerowa wystawa fotografii „Wisła - ostatnia taka rzeka Europy” pod patronatem ministra środowiska prof. Macieja Nowickiego oraz prezydentów i burmistrzów miast - gospodarzy wystawy.

Idea produktu Wiślana Trasa Rowerowa zawiera się w kilku elementach: • narodowy produkt turystyczny, pokazujący dziedzictwo kulturowe Polski oraz jej walory krajobrazowe, identyfikowany z Polską w całej Europie •   profesjonalnie przygotowany szlak rowerowy, zagospodarowany z uwzględnieniem potrzeb i oczekiwań turysty rowerowego •  niezwykła różnorodność i wielość atrakcji na szlaku •  bezpieczeństwo turysty rowerowego jako priorytet budowy trasy.

Przełomowe zmiany w ustawie

20 maja 2009 roku doszło do podpisania listu intencyjnego, którego patronem honorowym był ówczesny marszałek Sejmu, Bronisław Komorowski. Pozostałymi sygnatariuszami byli między innymi Danuta Hübner, komisarz UE, Grażyna Staniszewska, posłanka do Parlamentu Europejskiego, Elżbieta Bieńkowska, minister rozwoju regionalnego, prof. Maciej Nowicki, minister środowiska, Katarzyna Sobierajska, wiceminister sportu i turystyki, Rafał Szmytke,  prezes Polskiej Organizacji Turystycznej, dr Tomasz Sowiński, prezes Związku Miast Nadwiślańskich. W 2010 roku na prośbę Grażyny Staniszewskiej przewodniczącym Honorowego Komitetu Budowy Wiślanej Trasy Rowerowej został Bronisław Komorowski, wówczas marszałek Sejmu, prezes Ligi Morskiej i Rzecznej. W Sejmie odbyło się kilka spotkań dotyczących planowanego przedsięwzięcia. Zaangażowanie marszałków województw było jednak umiarkowane. Niewystarczające, by projekt WTR mógł faktycznie ruszyć do przodu. Problemów do rozwiązania było kilka. Między innymi konieczność koordynacji działań w ośmiu województwach, wyasygnowania niemałych kwot potrzebnych na zbudowanie trasy, a także uwarunkowania prawne, które nie zezwalają na budowanie ścieżek rowerowych wzdłuż wałów rzecznych. W tej ostatniej, kluczowej kwestii wkrótce nastąpią zmiany. 7 sierpnia 2013 roku prezydent Bronisław Komorowski podpisał w Grudziądzu autorski projekt dotyczący zmiany ustawy o prawie wodnym, który przewiduje ułatwienia dla samorządów w zakresie budowy dróg i ścieżek rowerowych na wałach oraz bezkarne poruszanie się po wałach przez rowerzystów. Tego samego dnia, również w Grudziądzu, marszałkowie ośmiu województw, przez które ma prowadzić Wiślana Trasa Rowerowa, sygnowali deklarację na rzecz współpracy w celu wykorzystania potencjału turystycznego Wisły.

Czy 2013 rok będzie przełomowym dla wspaniałej idei zbudowania profesjonalnej trasy rowerowej wzdłuż Wisły? Miejmy nadzieję, że tak się stanie, i w ciągu najbliższych kilku lat będziemy świadkami realizacji niezwykłego projektu, który porusza wyobraźnię chyba każdego turysty.

Magdalena Ragus, PART